Η Θεσσαλία είναι μια από τις περιοχές της Ελλάδας που είναι ευάλωτη στις πλημμύρες για διάφορους λόγους, τόσο φυσικούς όσο και ανθρωπογενείς:
- Γεωγραφική Θέση και Τοπογραφία: Η Θεσσαλία είναι μια μεγάλη κοιλάδα που περικλείεται από ορεινές περιοχές. Αυτό το επίπεδο συλλέγει τα νερά που κατεβαίνουν από τα βουνά, δημιουργώντας ευκαιρίες για πλημμύρες, ειδικά κατά τη διάρκεια έντονων βροχοπτώσεων.
- Ροές Ποταμών: Η περιοχή διασχίζεται από σημαντικούς ποταμούς όπως ο Πηνειός, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει πλημμύρες όταν υπερχειλίζει.
- Ανθρωπογενείς Παρεμβάσεις: Η διαχείριση των υδάτινων πόρων, οι υδρολογικές επεμβάσεις, η αποχέτευση, και η οικοδόμηση σε περιοχές κοντά σε ποταμούς και ρέματα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πλημμυρών.
- Αγροτικές Εκτάσεις: Πολλές φορές, η υπερβολική χρήση γεωργικών εκτάσεων, χωρίς την κατάλληλη διαχείριση του εδάφους, μπορεί να μειώσει τη διαπερατότητα του εδάφους, καθιστώντας το πιο ευάλωτο στις πλημμύρες.
- Κλιματικές Αλλαγές: Η αύξηση της συχνότητας των έντονων βροχοπτώσεων λόγω των κλιματικών αλλαγών μπορεί να επιφέρει αυξημένο κίνδυνο πλημμυρών στην περιοχή.
- Υποδομές και Διαχείριση: Σε ορισμένες περιοχές, οι υποδομές (όπως φράγματα, αποχετεύσεις κλπ.) μπορεί να μην είναι σχεδιασμένες να αντιμετωπίζουν έντονα υδατικά φαινόμενα, δημιουργώντας επιπλέον κινδύνους.
Για τους παραπάνω λόγους, είναι σημαντικό να υπάρχει συνεχής παρακολούθηση και προσαρμογή των στρατηγικών διαχείρισης των υδάτινων πόρων και των περιοχών που είναι ευάλωτες σε πλημμύρες στη Θεσσαλία.
Βασιζόμενος στις παραπάνω παρατηρήσεις και ανησυχίες για τη Θεσσαλία, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η προληπτική δράση και η συνεχής ενημέρωση είναι κεφαλαιώδους σημασίας.
Πρέπει να αναθεωρηθούν και να βελτιωθούν οι υπάρχουσες υδραυλικές υποδομές, όπως φράγματα (υπάρχουν πολλές ιδέες για εφαρμογή καλύτερων υποδομών) και αποχετευτικά δίκτυα, ώστε να αντέχουν σε πιο έντονα καιρικά φαινόμενα. Το επίπεδο της Θεσσαλίας είναι μια πρόκληση από μόνο του, αλλά με τον σωστό σχεδιασμό και τις κατάλληλες επενδύσεις, οι επιπτώσεις αυτών των φαινομένων μπορεί να μειωθούν. Επίσης, θα ήταν σοφό να διεξαχθούν εκπαιδευτικά προγράμματα στις τοπικές κοινότητες, διδάσκοντας τους κατοίκους πώς να δρουν προληπτικά και πώς να αντιδρούν σε περίπτωση πλημμύρας. Η πληροφόρηση και η ετοιμότητα των κοινοτήτων μπορεί να κάνει τη διαφορά στην προστασία των ζωών και των περιουσιών τους.
Η Θεσσαλία έχει ήδη αντιμετωπίσει αρκετές πλημμύρες στο παρελθόν, αλλά με την κατάλληλη προετοιμασία, συνεργασία και ενημέρωση, μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα ασφαλέστερο μέλλον για την περιοχή.
Πάμε να δούμε την Θεσσαλία από ψηλά, σε διάφορες εξηγήσιμες μορφές της.
Αρχικά ας δούμε το μεγαλύτερο μέρος της Θεσσαλίας σε μορφή true color. Στις δορυφορικές εικόνες, όταν αναφερόμαστε στο “true color” (ή “natural color”), εννοούμε μια απεικόνιση που χρησιμοποιεί τα τρία βασικά χρωματικά κανάλια (κόκκινο, πράσινο, μπλε) για να δημιουργήσει μια εικόνα που αντικατοπτρίζει πιστά τον τρόπο με τον οποίο το ανθρώπινο μάτι θα περίμενε να δει το τοπίο υπό φυσικές συνθήκες.