Μια ιδιαίτερα δύσκολη καθημερινότητα έχουν διαμορφώσει τους τελευταίους μήνες οι ελλείψεις φαρμάκων, τόσο σε φαρμακοποιούς και γιατρούς, όσο κυρίως σε ασθενείς, που δυσκολεύονται να βρουν ακόμα και τα πιο απλά φάρμακα, όπως αντιπυρετικά και αντιβηχικά ή και παιδιατρικά φάρμακα, πηγαίνοντας από το ένα φαρμακείο στο άλλο για να εκτελέσουν τις συνταγές του, ενώ την ίδια ώρα οι λοιμώξεις βρίσκονται σε έξαρση.
Μετά από πολλές παρεμβάσεις των Φαρμακευτικών Συλλόγων όλης της επικράτειας, ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης ζήτησε από τον Ε.Ο.Φ να καλέσει όλες τις φαρμακαποθήκες να δηλώσουν άμεσα τα αποθέματα που διαθέτουν από τα ελλειπτικά φάρμακα που υπάρχουν στην αγορά και απαγόρευσε την εξαγωγή τους και πρέπει να διατεθούν χωρίς καθυστέρηση στην ελληνική αγορά.
Σε περίπτωση που δεν το πράξουν ή δηλώσουν ψευδείς ποσότητες εκτός από τις ποινικές σε βάρος τους κυρώσεις, ο υπουργός ζήτησε να κινηθούν τάχιστα και οι διαδικασίες για άμεση ανάκληση της άδειας λειτουργίας τους.
Σχολιάζοντας τη συγκεκριμένη ενέργεια ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ηλείας Σπύρος Λιβαδάς δήλωσε ότι: «Πριν λίγες μέρες ο υπουργός Υγείας κος Πλεύρης υπέγραψε μια αντίστοιχη απόφαση για 200 από τα περίπου 500 ελλειπτικά φάρμακα και περιμένουμε στο επόμενο χρονικό διάστημα να δούμε μια μικρή προσωρινή βελτίωση του προβλήματος».
Παράλληλα, αναφερόμενος στην ανακοίνωση της Ομοσπονδίας Συνεταιριστικών Φαρμακαποθηκών, ο κ. Λιβαδάς ανέφερε πως: «Πρόσφατα η ΟΣΦΕ (ομοσπονδία συνεταιριστικών φαρμακαποθηκών) -αλλά παλαιότερα και ο σύλλογος των ιδιωτικών φαρμακαποθηκών σε ανάλογη γραμμή- εξέδωσαν μια σειρά προτάσεων για το πρόβλημα των ελλείψεων.
Στην ουσία αντί να δώσουν λύση ζητούν μια ‘‘διαιτησία’’ στο μοίρασμα των εξαγωγών, αποκλείοντας κάποιους ‘‘αλεξιπτωτιστές’’, απαιτώντας από τις πολυεθνικές να εισάγουν ακόμα περισσότερες ποσότητες φαρμάκων για να φτάνουν για όλους και προαναγγέλλοντας εμμέσως προσφυγές στα δικαστήρια για να μην εφαρμοστεί αυτή η έστω αποσπασματική ενέργεια.
Η απάντησή μας των φαρμακοποιών του πάγκου, που μαζί με τον ασθενή-πελάτη μας περνάμε καθημερινά τη ψυχοφθόρα διαδικασία να του βρούμε ένα κουτί για να μη διακόψει τη θεραπεία του, μέχρι να μπορέσουμε να του βρούμε το επόμενο, είναι μια πρόκληση- πρόσκληση. Αφού τόσο πολύ ενδιαφέρεστε για την πρόσβαση του ασθενή στο φάρμακο, ασχοληθείτε με το αντικείμενό σας, που είναι η διαμεσολάβηση στη μεταφορά των φαρμάκων από τις εταιρείες σε κάθε ελληνικό φαρμακείο κι από κει στον ασθενή με το ποσοστό κέρδους που έχει ορίσει η Ελληνική πολιτεία. Αν τόσο πολύ σας ενδιαφέρουν οι εξαγωγικές δραστηριότητες υπάρχει αντικείμενο σε πολλά άλλα προϊόντα παραγόμενα στην Ελλάδα».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Φ.Σ. Ηλείας, -η λύση –προσωρινή αλλά σημαντική- υπάρχει και είναι σχετικά απλή. «Απαγόρευση με απόφαση του υπουργού υγείας των εξαγωγών φαρμάκων για αόριστο χρονικό διάστημα για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας. Έχει ξαναεφαρμοστεί στο παρελθόν μερικώς κι έχει δώσει προσωρινή ανακούφιση στο σύστημα» τόνισε χαρακτηριστικά.
Αναφορικά με τις ελλείψεις φαρμάκων ο κ. Λιβαδάς σημείωσε πως «για το θέμα των ελλείψεων φαρμάκων, έχουμε αναφερθεί πολλές φορές, όλο και συχνότερα τον τελευταίο καιρό και σας ευχαριστώ που δίνετε δημοσιότητα στο πιο φλέγον θέμα του Ελληνικού φαρμακείου σήμερα αλλά και σε ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα για τη δημόσια υγεία.
Συνοπτικά γι’ άλλη μια φορά:
– οι ελλείψεις των φαρμάκων είναι ένα τεράστιο πρόβλημα δημόσιας υγείας,
– υπάρχουν ελλείψεις σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες φαρμάκων,
– εμείς ως φαρμακοποιοί αδυνατούμε πια να καλύψουμε τις ανάγκες των ασθενών,
– οι ασθενείς αναγκάζονται ν’ αλλάξουν θεραπεία ή διακόπτουν πολλές φορές τη θεραπευτική αγωγή τους με κίνδυνο την επιδείνωση της υγείας τους,
-το 90% των ελλείψεων οφείλεται στις παράλληλες εξαγωγές, όπου –κυρίως- φαρμακαποθήκες επανεξάγουν εισαγόμενα φάρμακα, που έρχονται σε οριακές ποσότητες για να καλύψουν τις ανάγκες των ασφαλισμένων και ανασφάλιστων στην Ελλάδα.
Η δραστηριότητα αυτή προφανώς αποφέρει πολύ μεγάλα κέρδη στους εξαγωγείς, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κρατικά διατιμημένες τιμές στην Ελλάδα, μετά την οικονομική κρίση είναι σημαντικά χαμηλότερες από τις αντίστοιχα κρατικά διατιμημένες ευρωπαϊκές».
Μίλησαν ακόμα τρεις φαρμακοποιοί που εστίασαν κυρίως στις ελλείψεις που καταγράφονται στις παιδιατρικές αντιβιώσεις.
«Το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρό. Βρισκόμαστε στην ‘‘καρδιά’’ του χειμώνα με ιώσεις που έχουν ξεκινήσει και περιμένουμε έξαρση στην πορεία. Δυστυχώς φάρμακα δεν υπάρχουν, αντιβιώσεις, κυρίως παιδικές, όπως σιρόπια, αντιπυρετικά και αναλγητικά. Φυσικά ελλείψεις υπάρχουν σε πολλά φάρμακα, κυρίως όμως δεν έχουμε να καλύψουμε τις ασθένειες αυτές. Τα φάρμακα καθυστερούν να έρθουν αρκετές ημέρες, εβδομάδες, ενώ σε μερικά φάρμακα παρατηρείται ακόμα και καθυστέρηση μηνών. Έχουμε να δούμε ορισμένα φάρμακα από τον Αύγουστο» δήλωσε η Ευγενία Μιχαλοπούλου.
Από την πλευρά του ο Νίκος Βαρδαμίδης υπογράμμισε ότι: «Xαρακτηριστικά θα σας πω ότι στην εφημερία μου διώξαμε πάνω από 40 άτομα, καθώς δε μπορούσαμε να εκτελέσουμε τις συνταγές. Υπάρχουν ελλείψεις βασικών φαρμάκων, όπως αντιβιοτικά, εισπνεόμενα. Αντιλαμβάνεστε ότι είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα και για εμάς αλλά φυσικά και για τους ασθενείς, οι οποίοι πρέπει να λάβουν τη θεραπεία τους και πλέον δε μπορούν. Κάτι πρέπει να γίνει άμεσα, γιατί πρόκειται για τη δημόσια υγεία».
Η Μαριάννα Κακόγιαννου ανέφερε πως: έχουμε πρόβλημα με τις αντιβιώσεις, με τα σιρόπια, με τα εισπνεόμενα και με πολλά άλλα φάρμακα. Είναι πάρα πολύ δύσκολο το να δουλέψουμε και δυστυχώς ο κόσμος δε μπορεί να καλυφθεί και ψάχνει από φαρμακείο σε φαρμακείο για να βρει τα φάρμακά του. Πρέπει οπωσδήποτε να γίνει κάτι και να λυθεί το πρόβλημα άμεσα, γιατί δε μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι».
Επικαιροποίηση των μέτρων
Στο μεταξύ, χθες πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη υπό τον υπουργό Υγείας Θάνο Πλεύρη, με τη συμμετοχή εκπροσώπων των ΕΟΦ, ΙΦΕΤ, ΠΕΦ, ΣΦΕΕ, ΠΦΣ καθώς και εκπρόσωπο του Πανελλήνιου Συλλόγου Φαρμακαποθηκαρίων, αναφορικά με τις ελλείψεις που παρουσιάζονται σε συγκεκριμένα φάρμακα.
Στα μέτρα που έχουν ληφθεί ήδη και σχετίζονται με τον περιορισμό των παράλληλων εξαγωγών και την αύξηση της επάρκειας φαρμάκων στη χώρα αποφασίστηκε από τον Υπουργό η επικαιροποίηση των μέτρων ως ακολούθως:
1) Συνέχιση των ελέγχων των φαρμακαποθηκών για τη μη εξαγωγή των ελλειπτικών φαρμάκων, με μοναδική ποινή την αναστολή λειτουργίας σε όσες φαρμακαποθήκες δεν συνεργάζονται ή διατηρούν αποθεματικό.
2) Συνέχιση του ελέγχου στις φαρμακευτικές εταιρείες για να διαπιστωθεί ότι έχουν την επάρκεια των φαρμάκων για την κάλυψη της ελληνικής αγοράς, ιδίως αντιπυρετικών και παιδιατρικών φαρμάκων.
3) Αύξηση των παραγγελιών από τον ΙΦΕΤ για τις δραστικές ουσίες για τις οποίες παρουσιάζεται η παγκόσμια έλλειψη.
4) Ενημέρωση από τον ΕΟΦ για τα φάρμακα που λείπουν από την αγορά, ενώ παράλληλα θα γνωστοποιείται το που υπάρχει υποκατάσταση φαρμάκων. Με τον τρόπο αυτό οι πολίτες θα γνωρίζουν ότι αντί συγκεκριμένου επώνυμου φαρμάκου, ποιο γενόσημο, αντίστοιχης αποτελεσματικότητας, μπορούν να προμηθευτούν.
5) Επέκταση της συνταγογράφησης γενοσήμων φαρμάκων εκεί που υπάρχουν ελλείψεις.
6) Εξορθολογισμό των τιμών στα φάρμακα τα οποία είναι ελλειπτικά και πολύ χαμηλής κοστολογικής αξίας.
7) Ύπαρξη συνεχούς συνεργασία με τους φαρμακοποιούς ώστε να μπορεί να εξυπηρετείται καλύτερα ο πολίτης, όταν προκύπτουν ελλείψεις.
8) Αύξηση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης στα ελλειπτικά φάρμακα.
9) ενημέρωση των γιατρών για τις ελλείψεις φαρμάκων, ώστε να προσαρμόζεται η συνταγογράφηση σε αντίστοιχα θεραπευτικής αξίας.
10) Επιπλέον αποφασίστηκε ότι η ελληνική φαρμακοβιομηχανία θα εξαντλήσει τις δυνατότητες αύξησης παραγωγής των γενοσήμων και οι πολυεθνικές εταιρίες θα εντείνουν την εισαγωγή των ελλειπτικών φαρμάκων.