Με διάθεση ανοικτής συζήτησης και γόνιμου διαλόγου για το παρόν και το μέλλον ενός Νομού όπως η Ηλεία, θα προσπαθήσω να τεκμηριώσω την άποψή μου επιστημονικά, οτι “Προϋπόθεση κάθε Ανάπτυξης, είτε εννοούμε την καθαρά οικονομική είτε εννοούμε την κοινωνική, είναι η βιώσιμη και αποτελεσματική λειτουργία και των 3 Νοσηλευτικών μονάδων της Ηλείας στην Αμαλιάδα, στον Πύργο και στα Κρέστενα.
Τα κριτήρια που διαθέτει το Κράτος για τη δημιουργία Νοσηλευτικών μονάδων, κλινικών, τμημάτων, οριοθετούν την έννοια του Χάρτη Υγείας. Μεταξύ των κριτηρίων αυτών είναι: α) Οι διαθέσιμες κλίνες ανά κάτοικο, β) Η απόσταση μεταξύ ομοειδών υπηρεσιών υγείας, γ) Η κατάσταση του οδικού δικτύου, δ) Η διαθεσιμότητα υλικών πόρων και ανθρώπινου δυναμικού, ε) Η συχνότητα νόσων στον πληθυσμό, στ) Η κάλυψη άλλων δικτύων που συνεργάζονται με τη δευτεροβάθμια υπηρεσία (Κέντρα Υγείας, ΕΚΑΒ, Οικογενειακοί γιατροί, Τριτοβάθμια Υπηρεσία Υγείας, Ιδιωτική πρωτοβουλία κλπ), ζ) Οι τεχνολογικές εξελίξεις, η) Η Ιστορικότητα και η υφιστάμενη κατάσταση των δομών Υγείας και πολλές άλλες παραμέτρους για να θεωρηθεί οτι καλύπτει επιστημονικά ο Χάρτης Υγείας τον χώρο μελέτης.
Τέτοιες επιστημονικές πρωτοβουλίες εμπεριέχουν τον πολιτικό παράγοντα διότι υπάρχουν κριτήρια που δεν είναι ποσοτικές μεταβλητές με την έννοια της επιστήμης της Στατιστικής Ανάλυσης Δεδομένων. Επίσης τέτοιες μελέτες επειδή μιλάμε για κεντρικές Πολιτικές πρέπει να έχουν το στοιχείο της θεσμικότητας και τα δεδομένα της να έχουν την καθολικότητα μιας χώρας. Έτσι μερικά κριτήρια ίσως να θεωρούνται κρίσιμα σε μία περιοχή π.χ. στο Νομό Λασιθίου με 4 Νοσηλευτικές Μονάδες και όχι στο κέντρο της Αθήνας όπως είναι το κριτήριο (β) της απόστασης. Το κριτήριο (α) των κλινών έχει άλλη βαρύτητα σε αμιγώς Τουριστικές ή βιομηχανικές περιοχές π.χ. Σαντορίνη και άλλη βαρύτητα το κριτήριο (η) της ιστορικότητας στον Έβρο με τα εθνικά μας θέματα.
Αυτή η δύσκολη εξίσωση δεν έχει να κάνει με Νόμους οικονομίας (προσφοράς και ζήτησης, αναζήτησης αναγκών και εκμετάλλευση εμπορικών ευκαιριών κλπ) γιατί ο κλάδος της Υγείας δεν ακολουθεί τέτοιους Νόμους. Κάθε Δομή Υγείας προκαλεί από μόνη της ζήτηση, επανακατατάσσει στον κοινωνικό και οικονομικό ιστό την τοπική οικονομική δραστηριότητα και δίνει ειδικό βάρος στην πολιτική εξουσία για νομιμοποίηση της Ισονομίας και της Κοινωνικής Δικαιοσύνης. Οι Δομές Υγείας, ως κομμάτι των δομών και των διαδικασιών των Κοινωνικών δομών (σχολεία, ταμεία, δικαστικές αίθουσες, δομές της τοπικής αυτοδιοίκησης κλπ) έχουν τη δική τους εσωτερική λογική που κοινωνεί και επικοινωνεί με το κοινωνικό σώμα νοηματοδοτώντας τους πλυθησμούς οτι ανήκουν σε μία συνεκτική, ανεκτική και Αλληλέγγυα Κοινωνία και Κράτος.
Γι’ αυτό και πολύ δύσκολα ή μάλλον με αρκετό κοινωνικό κόστος, τα κόμματα (τα οποία είναι ανέτοιμα να δεχτούν τις επιστημονικές μελέτες και τις συμβουλευτικές υπηρεσίες των καθ’ ύλην αρμόδιων σε κάθε πολιτική εξουσία, δηλαδή τα στελέχη της Δημόσιας Διοίκησης) δεν μπορούν να πάρουν μία απόφαση στήριξης, ανάπτυξης και βιωσιμότητας ενός συστήματος Υγείας στη χώρα μας, στην περιφέρειά μας, στο Νόμο μας. Αν προσθέσουμε στα παραπάνω τις πολιτικές και προσωπικές σκοπιμότητες, τις αντιεπιστημονικές αναλύσεις και το κυριότερο τη μεγάλη διαφθορά και διαπλοκή των εταιριών και προμηθειών Υγείας, τότε γίνονται τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα. Άλλωστε τέτοια θέματα έχουν χαρακτηριστεί “επιστημονικά” όχι γιατί ο λαός “μπλοκάρει” ή υπάρχουν ομάδες που είναι εμπόδιο κάθε “εκσυγχρονισμού”, αλλά γιατί εξ ορισμού αποκλείεται ο κοινωνικός έλεγχος όταν ριζώνουν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Ο κοινωνικός έλεγχος και η συμμετοχή των πολιτών στα κέντρα λήψης αποφάσεων, τέτοιων αποφάσεων, είναι βασική προϋπόθεση για την επιτυχή πρωτοβουλία μιας πολιτικής εξουσίας.
Σε χώρες όπως η Κύπρος ή την Σκανδιναβία μέχρι και την Νεοφιλελεύθερη Αυστραλία η εμπλοκή στα Διοικητικά Συμβούλια με εκπροσώπους σωματείων Ασθενών, με εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης, με ενεργό συμμετοχή των πολιτών σε δράσεις “κοινωνικοποίησης” των υγειονομικών δομών είναι μία συνήθεια που δίνει νόημα στις κοινωνίες και στους ανθρώπους. Ναι, ίσως ο κοινωνικός έλεγχος και η συμμετοχή των πολιτών να είναι η λύση. Όχι μόνο στην Υγεία αλλά σε όλη την παρουσία του Κοινωνικού Κράτους. Η συμμετοχή επιστημόνων από όλες τις ειδικότητες των επαγγελματιών Υγείας, παράλληλα με θεσμικούς αλλά και κοινωνικούς φορείς θα δώσει την απαραίτητη κοινωνική νομιμοποίηση και οποιαδήποτε αλλαγή, μεταβολή, αναπτυξιακή ώθηση.
Ενώ λοιπόν στην Ηλεία υπάρχουν 3 Νοσοκομεία εδώ και 70 χρόνια, υπάρχουν 7 Κέντρα Υγείας και μερικές εκατοντάδες Περιφερειακά Ιατρεία, αντί να δούμε πώς θα αναπτύξουμε το καθένα ξεχωριστά και όλα μαζί συνεργατικά έτσι ώστε τουλάχιστον στην Υγεία να υπάρχει μία Αναπτυξιακή και λειτουργική πορεία, συζητούμε για κλείσιμο Δομών. Ενώ η πανδημία έδειξε και δείχνει οτι χρειαζόμαστε τις μόνιμες δομές Υγείας όσο ποτέ άλλοτε ειδικά σε έναν νομό με τα χαρακτηριστικά της Ηλείας (μακρόστενο, χωρίς βασικό καλό δρόμο, με ορεινά χωριά πολύ απομακρυσμένα, αγροτικό νομό και πολλά ατυχήματα κλπ.) που η Ηλεία συνεχώς παραμένει στο περιθώριο των περιφερειακών αυτοδιοικήσεων (πολύ μακριά από την Πάτρα, ιστορικά ανήκει στην Πελοπόννησο) που εκκρεμεί ακόμα η Ανάπτυξη της Αρχαίας Ολυμπίας ως Παγκόσμιου κέντρου Ιστορίας, Ειρήνης και Αθλητισμού, πολλές πολιτικές δυνάμεις και προσωπικές φιλοδοξίες ντόπιων στελεχών επιμένουν να κλείνουν δομές Υγείας.
Η Ανάπτυξη του υφιστάμενου δικτύου των δομών Υγείας στην Ηλεία πρέπει να είναι η προϋπόθεση συζήτησης για τα μεγάλα και τα σπουδαία που μπορεί να καλλιεργήσει η Ηλεία. Να ενισχυθούν οι δομές Υγείας και να είναι οι κόμβοι, οι φάροι και οι “σταθερές” των ανθρώπων που ζούν και εργάζονται στην Ηλεία. Συνεργατικά και οργανωμένα η Ηλεία χρειάζεται όσο ποτέ άλλοτε την παρουσία και την επιστημονική και συγκριτική τεκμηρίωση όσων λέγονται και γράφονται για το παρόν και μέλλον του Νομού. Γι’ αυτό είναι χρήσιμο όσο ποτέ άλλοτε να κερδίσουμε τους ανθρώπους της Ηλείας με γόνιμες και παραγωγικές συζητήσεις. Με σοβαρές και δυναμικές προτάσεις ενίσχυσης. Αυτό το πλαίσιο συζήτησης μπορεί να ξαναδώσει χαρά και νόημα σε ανθρώπους από τη Βάρδα και την Ανδρίτσαινα να συμμετέχουν στα κοινά*.
*Βασικά σημεία ομιλίας μου για τη διευρυμένη Γενική Συνέλευση του Συλλόγου Φίλων Νοσοκομείου – ΚΥ Κρεστένων στις 3 Νοεμβρίου 2021 και του Δ.Σ. με συμμετοχή Συλλογικοτήτων, πολιτών και Μ.Μ.Ε. τη δεύτερη εβδομάδα του Νοεμβρίου του 2021 του Συλλόγου Φίλων Νοσοκομείου Αμαλιάδας Σ.ΦΙ.Ν.Α..
Άκης Χουζούρης
Πρώην Αναπληρωτής Διοικητής Γενικού Νοσοκομείου Αμαλιάδας
Πρώην Αναπληρωτής Διοικητής Γενικού Νοσοκομείου – Κέντρου Υγείας Κρεστένων.
Master in Public Management, Πολιτικός Επιστήμων, Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής.