Αρχική » Τζωρτζ Όργουελ: Η φάρμα των ζώων – Ένα διαχρονικό μυθιστόρημα

Τζωρτζ Όργουελ: Η φάρμα των ζώων – Ένα διαχρονικό μυθιστόρημα

από Maria Petroutsa

Η ιστορία των ζώων της φάρμας, τα οποία περιγράφονται συνοπτικά και κυρίως μέσω των βασικών στοιχείων του χαρακτήρα τους, ξεκινά σε ένα περιβάλλον όπου πολύς χρόνος έχει περάσει από τότε που θυμούνται ελευθερία. Η σκλαβιά κάτω από τον αφέντη κτηνοτρόφο Τζόουνς έχει γίνει συνήθειο. Τα περισσότερα ζώα είναι σε άγνοια καλύτερων ή χειρότερων ημερών και κάποια που καταλαβαίνουν έχουν αποκτήσει πεσιμιστική ή υποτακτική στάση. Ο γερο-Ταγματάρχης, ένα γουρούνι το οποίο είχε την τύχη να ζήσει περισσότερα χρόνια από άλλα ζώα και φτάνει προς το τέλος της ζωής του, νοιώθει πως πρέπει να ενεργήσει. Συγκεντρώνει τα ζώα και δίνει έναν λόγο που γεμίζει τα ζώα περηφάνια, τους θυμίζει ένα επαναστατικό τραγούδι που είχαν ξεχάσει («Ζώα της Αγγλίας») και κυρίως τα βάζει σε σκέψεις για το μέλλον· επαναστατικές σκέψεις.

Τα γουρούνια είναι τα μεγάλα μυαλά της φάρμας. Κυρίως με την καθοδήγηση του Σνόουμπολ, ενός γενναίου γουρουνιού καταφέρνουν να φέρουν σε πέρας την Επανάσταση και η φάρμα είναι Ελεύθερη. Το πολιτικό σκηνικό που ακολουθεί είναι γενικά αισιόδοξο, χωρίς να λείπουν οι δυσκολίες, με τα γουρούνια σιγά σιγά όμως να αποκτούν την κύρια εξουσία και τον έλεγχο της φάρμας. Σίγουρα όμως το κλίμα παραμένει θετικό.

Η μεγάλη ανατροπή έρχεται όταν ο κύριος πολιτικός αντίπαλος του Σνόουμπολ, ο Ναπολέων, ένα άλλο γουρούνι που σχεδόν πάντα διαφωνούσε με τον Σνόουμπολ – εκτός και αν το ερώτημα αναφερόταν στο γιατί τα γουρούνια να έχουν περισσότερη τροφή – καταφέρνει να ανατρέψει την κυβέρνηση της φάρμας και να εγκαθιδρύσει μονοκρατορία κάτω από το όνομά του. Μεγάλη βοήθεια, θα έλεγε κάποιος στρατιωτική, προσέφεραν διάφορα σκυλιά τα οποία είχε αναθρέψει από μικρά.

Η ιστορία εξελίσσεται με τον Ναπολέοντα να αποκτά όλο και περισσότερη εξουσία, να περιορίζει όλο και περισσότερες ελευθερίες που είχαν έρθει μετά την επανάσταση, να αναθεωρεί όλο και περισσότερους νόμους που είχαν καθιερώσει (σε μορφή 7 εντολών) και γενικά να κάνει την ζωή όλο και πιο αφόρητη για τα ζώα. Η προπαγάνδα (κυρίως μέσω των λόγων και δικαιολογιών του Σκουήλερ, ενός άλλου γουρουνιού) ήταν επίσης σε συνεχή χρήση για να κατευνάσει τις αμφιβολίες που κατά καιρούς εμφανίζονταν. Σημαντικός σταθμός σε αυτή του πορεία αποτελεί η πώληση ενός αλόγου, του Μπόξερ, σε σφαγέα αλόγων όταν πια είχε αρρωστήσει. Ο Μπόξερ ήταν το εργατικότερο ζώο και το πιο πιστό στον Ναπολέοντα και την Επανάσταση (στην οποία μέχρι το τέλος, ή μέχρι λίγο πριν το τέλος ακόμα πίστευε).

Το αποκορύφωμα της κατρακύλας και το τέλος της ιστορίας έρχεται όταν τα ζώα παρακολουθούν μια κεκλεισμένων των θυρών συγκέντρωση των γουρουνιών με τους ανθρώπους-αφέντες των γειτονικών φαρμών (σύμβολα κρατών ή ενώσεων κρατών). Τα γουρούνια είχαν ήδη ξεκινήσει να περπατάνε στα δύο πόδια (κάτι το οποίο είχαν θεσπίσει ως «κακό» αλλά τελευταία αναθεώρησαν) και σύντομα είχαν έρθει σε συμφωνία με τους ανθρώπους. Τίποτα καλό δεν είχε γίνει τελικά στην Φάρμα των Ζώων· τα ζώα είναι σκλαβωμένα όπως και παλιά. Μάλιστα τώρα είναι σκλαβωμένα και με τις τελευταίες μεθόδους· παράδειγμα για τις άλλες φάρμες. Ο Ναπολέων ανακηρύσσει ότι η Φάρμα των Ζώων θα λέγεται πια Φάρμα Μάνορ, όπως και παλαιότερα, στα χρόνια του Τζόουνς. Ακολουθεί χαρτοπαιξία, όπου και οι δύο πλευρές κλέβουν.

Ενώ μέσα ξεσπά καυγάς, τα ζώα που στέκονται έξω κοιτούν ξανά και ξανά τα γουρούνια και τους ανθρώπους· τους είναι όμως πλέον αδύνατο να ξεχωρίσουν ποιος είναι ποιος.

Σημασία και αλληγορία

Στο Ανατολικό μπλόκ τόσο η Φάρμα των Ζώων και αργότερα το 1984 ήταν στον κατάλογο των απαγορευμένων βιβλίων μέχρι το τέλος του κομμουνισμού το 1989 και ήταν διαθέσιμα μόνο μέσω παράνομων δικτύων Samizdat.

Η επανάσταση των ζώων ενάντια στον αγρότη Τζόουνς είναι το ανάλογο με την Επανάσταση των Μπολσεβίκων του Οκτωβρίου του 1917 και η προσπάθεια του Τζόουνς να ανακτήσει τον έλεγχο, με τη βοήθεια των γειτονικών αγροτών, παραλληλίζει τις προσπάθειες των Δυτικών δυνάμεων να συντρίψουν τους Μπολσεβίκους το 1918-1921. Η άνοδος των γουρουνιών στην εξουσία αντικατοπτρίζει την άνοδο της Σταλινικής γραφειοκρατίας στην ΕΣΣΔ, ακριβώς όπως η άνοδος του Ναπολέοντα ως του μοναδικού ηγέτη της φάρμας, αντικατοπτρίζει την άνοδο του Στάλιν.

Μεταφέροντας τώρα τα πράγματα στην πραγματική ζωή, οτιδήποτε λαμβάνει χώρα στην φάρμα των ζώων του Τζορτζ Όργουελ, βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα την εποχή του συγγραφέα. Τα γουρούνια-αρχηγοί αντιπροσωπεύουν δύο μεγάλες μορφές της εποχής, Ο Ναπολέων τον Στάλιν και ο Σνόουμπολ τον Τρότσκι. Με αλληγορικό τρόπο παρουσιάζεται η πραγματικότητα της Ευρώπης του 20 ου αιώνα. Ως ζωισμός, η αρχή που υιοθετούν τα ζώα της φάρμας, εννοείται ο κομμουνισμός. Όντως, όπως φαίνεται και στο βιβλίο οι δύο αρχηγοί συγκρούονται συχνά μεταξύ τους. Με την αναφορά στα άλλα ζώα ο συγγραφέας κάνει λόγο για τους πιστούς υποστηρικτές της κυβέρνησης, χρησιμοποιώντας τον Μποξέρ, το άλογο. Για το πλήθος που ήταν εύκολα χειραγωγίσιμο, χρησιμοποιεί τα πρόβατα. Όσον αφορά τα ζώα που θανατώθηκαν όταν μαθεύτηκε πως συνεργάζονταν με τον Σνόουμπολ, είναι οι άνθρωποι που και στην πραγματικότητα έδρασαν με αντίστοιχο τρόπο. Το βιβλίο καταλήγει με τα γουρούνια και τους ανθρώπους να τα βρίσκουν προσωρινά χωρίς να εξαλείφονται βέβαια οι διαφωνίες. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται φανερό πως ο εχθρός παραμένει εχθρός και όλα τα νήματα κινούνται σύμφωνα με τα συμφέροντα της εκάστοτε πλευράς για κατάκτηση εξουσίας.

Πηγή www.wikipedia.gr/ www.critisism.gr

Μπορεί επίσης να σας αρέσει

-
00:00
00:00
Update Required Flash plugin
-
00:00
00:00